غل و زنجیر لای چرخ تولید در بوشهر/ بانک‌ها متهمان ردیف اول

به گزارش گام خبر کلید واژه «رونق تولید»، شعاری که امسال رهبر معظم انقلاب اسلامی در ابتدای سال به عنوان مساله محوری سال 98 برای کشور مشخص کردند تا برای تحقق این افق کوتاه مدت یکساله کشور، هم ملت و هم دستگاه‌های اجرایی گام بردارند، انتخاب این شعار نشان داد که مساله «اقتصاد» همچنان اولویت این کشور بوده و طی سال‌های گذشته نیز معظم له در شعارهای ابتدای سال برآن تاکید داشته است.

«اقتصاد مقاومتی» شاه کلید حل مشکلات کشور

به عقیده مقام معظم رهبری و بسیاری از کارشناسان و صاحب نظران، «اقتصاد مقاومتی» کلید حل مشکلات اقتصادی کشور و باز شدن گره کور دیگر مسائل است، اقتصادی که با تکیه بر توان مهندسان داخلی و تولید داخلی و حمایت از کسب و کارهای کوچک و بزرگ انجام شود و زمینه اشتغال و کاهش نرخ بیکاری و افزایش صادرات بر واردات و در نتیجه چرخیدن چرخه اقتصادی کشور را در بر خواهد داشت.

«اقتصاد مقاومتی» به عنوان  شاه‌ بیت کلام رهبری در طی چند سال گذشته، می‌تواند حرکت کشور بر ریل رشد و توسعه را شتاب داده و وابستگی‌ها را به خارج کاهش می‌دهد و از سویی بر تولید داخلی کشور و تلاش برای خوداتکایی بیفزاید، این مساله می‌تواند به بازسازی ریشه‌ها و ستون‌های اقتصاد کشور کمک شایانی کند و به حرکت و رشد کشور در این عرصه شتاب مضاعفی دهد.

 الزامات تحقق اقتصاد مقاومتی

از مهم‌ترین الزامات تحقق اقتصاد مقاومتی، فراهم شدن زیرساخت‌های لازم برای استقرار واحدهای تولیدی و صنعتی است که این امر مهم با ایجاد شهرک‌های صنعتی محقق و زیر ساخت لازم برای ارتقای تولید و افزایش اشتغال پایدار در شهرک‌های صنعتی فراهم خواهد شد.

اشتغال‌زایی با حداقل هزینه و سرمایه، ساماندهی استقرار واحدهای صنعتی، ایجاد ارزش‌ افزوده محصولات تولیدی و جلوگیری از تمرکز ناموزون صنایع به همراه ایجاد تنوع در صنایع و تکمیل زنجیره‌های تولید از رویکردهای تحقق اقتصاد مقاومتی است که باید در شهرک‌های صنعتی محقق شود.

«بوشهر» پایتخت انرژی کشور غنی اما محروم!

با چنین مقدمه‌ای قصد داریم وضعیت استان بوشهر را در عرصه تولید و حمایت از واحدهای تولیدی مورد بررسی قرار دهیم، استانی در جنوب غربی کشور با حدود 936 کیلومتر مرز آبی و موقیعیت بسیار مهم جغرافیایی و استراتژیکی که به جهت وجود صنایع بزرگ و ذخایر انرژی به پایتخت انرژی در کشور مشهور است.

وجود منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس، نیروگاه اتمی دو راکتور نیروگاه اتمی در دست احداث، فعالیت گمرکات و مسیر ترانزیت دریایی با کشورهای عربی، صادرات بیش از 90 درصد نفت کشور از جزیره خارگ و استقرار چند پتروشیمی و...، این استان را به لحاظ صنایع و ذخایر انرژی در زمره ثروتمندترین و غنی‌ترین استان‌های کشور قرار داده است.

بیکاری 9.2 درصد بوشهری‌ها در کنار صنایع بزرگ!

اما با وجود غنی بودن این استان همواره برچسب محروم بودن به آن چسبیده است و یکی از مهمترین مشکلاتی که مردم این استان و به ویژه کارآفرینان و تولیدکنندگان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند مساله «اشتغال و حمایت از تولید» است.

به گفته استاندار بوشهر که 22 تیر ماه امسال در جلسه شورای اداری عنوان کرد نرخ بیکاری در استان بوشهر به 9.2 درصد رسیده است، هرچند که به گفته وی وضعیت نرخ بیکاری در بهار امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل 1.7 درصد کاهش یافته اما به عقیده کارشناسان این آمار نمی‌تواند برازنده استان بوشهر با چنین پتانسیل و ظرفیت‌هایی باشد.

هر چند سیاست‌های کاهش نرخ تورم که از سوی دولت اجرا شده باعث شده است که تورم در کشور کمتر شود، اما این سیاست باعث بروز رکود در اقتصاد کشور شده و حتی اجرای برجام نیز باعث نشد که این وضعیت رکودی بهبود یابد، در این میان، وضعیت برای واحدهای تولیدی و به خصوص واحدهایی که در شهرک‌های صنعتی مشغول به کارند هر روز بد و بدتر می‌شود.

با این وجود شرکت شهرک‌های صنعتی استان بوشهر که در سال ۱۳۷۱ تأسیس و فعالیت‌های خود را در راستای اهداف و مسؤولیت‌های محوله در زمینه برنامه ریزی، مطالعه منطقه‌ای، مکان یابی، تملک اراضی، طراحی و اجرای پروژه‌های عمرانی جهت آماده سازی اراضی و ایجاد امکانات زیربنایی مورد نیاز جهت ایجاد بستر مناسب هدف تجمیع و توسعه پایدار صنایع در استان متمرکز نموده‌اند با چالش‌هایی مواجه هستند.

عدم حمایت از تولید، تعطیلی شرکت‌ها و بیکاری کارگران

بسترسازی جهت توسعه و گسترش صادرات محصولات و خدمات تولیدی و ایجاد شرایط مناسب برای فعالیت شرکتهای تخصصی بخش غیر دولتی با هدف توسعه واردات و صادرات یکی از مهم‌ترین مأموریت‌هایی است که برای تأسیس این شهرک‌های صنعتی تعریف شده است اما عدم حمایت از واحدهای تولیدی در این شهرک‌ها سبب تعطیلی بسیاری از آنها و رکود تولید در شرکت‌های فعال شده است.

سنگ اندازی دستگاه‌ها جلوی پای تولیدکنندگان

محمدرضا هاشمی مدیر عامل یکی از شرکت‌های فعال در شهرک‌های صنعتی 2 بوشهر که در عرصه تولید مواد غدایی فعالیت می‌کند در گفتگو با خبرگزاری فارس با بیان اینکه هیچ حمایتی از تولید کننده وجود ندارد، می‌گوید: بسیاری از دستگاه هایی که با شرکت‌های تولید کننده سر و کار دارند بجای همکاری، سنگ جلوی پای آن‌ها می‌گذارند.

این تولید کننده با انتقاد از عدم حمایت دولت از تولید گفت: یکی از مهمترین مشکلات تولید کنندگان مشکل در پرداخت تسهیلات بانکی است که هیچ تفاوتی میان کارآفرین و دلال وجود ندارد و اعطای وام توسط بانک به کارآفرینان با سود 18 صورت می‌گیرد درحالیکه همین مقدار هم برای دلالان است.

 بازپرداخت تسهیلات بانکی مهمترین مشکل تولیدکنندگان

هاشمی می‌گوید: به جهت عواملی همچون نوسانات ارزی شرکت‌ها موفقیت چندانی در تولیدات خود نداشتند و همین عدم سودهی باعث شده تا بسیاری از شرکت‌ها به سبب عدم توانایی در بازپرداخت تسهیلات بانکی، مورد مصادره بانک قرار گیرند و تعداد زیادی از کارگران با تعطیلی این شرکت‌ها از کار بیکار شده‌اند.

 مدیر عامل مواد غذایی هاشمی با انتقاد از بی توجهی مسؤولان ذی ربط به مشکلات و دغدغه‌های تولید کنندگان می‌افزاید: جا دارد این سؤالات از مسؤولان پرسیده شود که تا کنون آیا جلسه‌ای برای شنیدن مشکلات تولید کنندگان برگزار کرده‌اند؟ و آیا در راستای حمایت از تولید ملی کاری انجام داده‌اند؟

هاشمی داشتن پروانه بهره برداری و ساختمان پایان کار و عدم بدهکاری را سه شرط اعطای مجوز عنوان و ابراز می‌کند: مسؤولان شهرک صنعتی عنوان می‌کنند تا زمانیکه پروانه کار نداشته باشید سند را نمی‌توانیم به نام شما کنیم در حالیکه لازمه داشتن پروانه کار داشتن دستگاه‌های لازم جهت تولید محصول است و با توجه به هزینه بالای خرید دستگاه‌ها، بانک‌ها همکاری لازم را جهت دریافت تسهیلات با تولیدکنندگان نمی‌کنند.

وی عنوان می‌کند: بیش از یکسال پیگیر کارهای بانکی جهت دریافت وام بودیم اما با توجه به عدم همکاری بانک و با هر سختی که بود بدون دریافت تسهیلات، دستگاه‌های لازم برای شرکت خود را خریداری کردیم. 

  مسائل مالی، بزرگترین مشکل تولید کنندگان

محمدحسن هژبرنژاد نیز یکی دیگر از تولیدکنندگان فعال در شهرک صنعتی 2 بوشهر بزرگترین مشکل تولید کنندگان را مسائل مالی عنوان می‌کند و می‌گوید: این مشکلات مالی مسائلی چون عقب افتادگی حقوق کارگران، عقب افتادگی واریزی حق بیمه و چک‌های برگشتی و بسیاری مسائل دیگر را در بر دارد.

مدیر عامل کارخانه شلیف (تولید کننده انواع نایلون و نایلکس) اضافه می‌کند: اگر یک ماه شرکت نتواند حق بیمه تأمین اجتماعی را پرداخت کند جدا از جریمه‌ای که می‌شود، کارگران خود را برای ماه بعد نمی‌تواند بیمه کند و حدود 12 درصد در ماه باید جریمه پرداخت کند.

وی یکی دیگر از مشکلات تولیدکنندگان نایلونی را تهیه مواد اولیه دانست و می‌گوید: این مواد اولیه در پتروشیمی‌های استان تولید می‌شود اما برای اینکه این مواد اولیه به دست شرکت‌های تولیدکننده نایلون و نایلکس برسد باید فرآیند آن در بازار بورس تهران طی شود و سپس از تهران به بوشهر ارسال شود که این مساله هزینه مضاعفی را بر هزینه‌های تولیدکنندگان اضافه می‌کند.

دلال بازی در چرخه تولید

این تولید کننده همچنین می‌گوید: راه حل دوم آن این است که این مواد اولیه از دلالان به صورت آزاد خریداری شود که این مساله هم با توجه به اینکه باید این مواد از تهران بار شود و به بوشهر ارسال شود هزینه‌ای برای تولید کننده در بر دارد در نتیجه سود تولید کاهش می‌یابد و تولیدکنندگان با مشکل مواجه می‌شوند.

هژبرنژاد می‌گوید: تنها در استان بوشهر است که 30 درصد ظرفیت تولید به تولیدکنندگان پرداخت می‌شود در حالیکه در دیگر استان‌های کشور ظرفیت تولید به طور 100 درصد به تولیدکنندگان داده می‌شود.

تعطیلی کارخانه‌های تولید نایلون و نایلکس در استان بوشهر

مدیر عامل کارخانه شلیف با اشاره به تعطیلی کارخانه‌های تولید نایلون و نایلکس طی سال‌های گذشته در استان بوشهر گفت: در طی سال‌های گذشته چندین کارخانه تولید نایلون و نایلکس در استان به جهت عدم حمایت تعطیل شدند و در حال حاضر کارخانه من تنها کارخانه تولید کننده نایلون و نایلکس در استان است.

وی بیان می‌کند: ابتدای سال تعداد 9 کارگر در این کارخانه مشغول به کار بودند اما به سبب عدم حمایت از کارخانه و کاهش سوددهی مجبور به تعدیل نیرو شدیم به گونه‌ای که در حال حاضر از 9 نفر فقط چهار نفر مشغول به کار هستند و این اقدام در سال رونق تولید اتفاق افتاده است.

حمایت نخواستیم، لطفاً سنگ اندازی نکنید!

این تولید کننده عنوان کرد: به شرطی می‌توانیم تولید خود داشته باشیم که از شرکت‌ها و کارخانه‌ها حمایت صورت گیرد اما نه تنها این کار صورت نمی‌گیرد بلکه شاهد سنگ اندازی برخی دستگاه‌ها هم هستیم و از طرفی دلالان هم آنقدر قیمت مواد اولیه را بالا برده‌اند که سوددهی شرکت‌ها و کارخانجات به حداقل رسیده است.

ایجاد زیرساخت‌ها مهمترین شهرک‌های صنعتی برای سرمایه گذاران

خبرگزاری فارس در این زمنیه به سراغ علیرضا رفعت رئیس شرکت شهرک‌های صنعتی 2 بوشهر تا وضعیت شرکت‌ها در این شهرک صنعتی را جویا شود.

وی در این گفتگو رسالت شهرک‌های صنعتی را حمایت از تولیدکنندگان و پشتیبانی از آنها عنوان می‌کند و می‌گوید: شهرک‌های صنعتی نقش بازوی حمایتی را برای شرکت‌ها ایفا می‌کنند و فراهم کردن زیرساخت‌ها برای سرمایه گذاری مهمترین کاری  است که شهرک‌ها برای تولیدکنندگان انجام می‌دهند.

وی در اختیار قرار دادن زمین، معرفی شرکت‌ها به بانک‌های عامل جهت دریافت تسهیلات، وثیقه گذاری، آموزش به شرکت‌ها حین کار، حضور شرکت‌ها در نمایشگاه‌ها و پرداخت یارانه حمایتی را ماهیت همکاری و حمایتی شهرکت های صنعتی عنوان می‌کند و می‌گوید: مشکل عمده شرکت‌های تولیدکننده در شهرک‌های صنعتی مساله گرفتن تسهیلات بانکی است که برای بازپرداخت وام‌های خود دچار مشکل می‌شوند.

رئیس شرکت شهرک‌های صنعتی 2 بوشهر با بیان اینکه دولت با حمایت بیشتر خود از تولیدکنندگان نقش موثری می‌تواند در تولید داشته باشد، اظهار کرد: البته نمی‌توان این مساله را نادیده گرفت که داشتن ایده بروز و خوب در تدام فعالیت شرکت‌ها نقش مستقیمی دارد و بسیاری از شرکت‌هایی که تعطیل شده‌اند یا به واسطه اتمام کار آنها بوده و یا طرح و ایده آنها با شرایط روز جامعه همخوانی نداشته در نتیجه راکد یا تعطیل شده‌اند.

تعطیلی 30 درصد شرکت‌های تولیدی در شهرک صنعتی 2 بوشهر

رفعت با بیان اینکه حدود 70 درصد واحدهای تولیدی در شهرک صنعتی 2 بوشهر فعال هستند، افزود: 30 درصد دیگر در حالت نیمه فعال و غیرفعال هستند و تعداد حدود هزار و 500 نفر اشتغال دائم در حال حاضر داریم که این رقم با توجه به ظرفیتی که در حال حاضر وجود دارد می‌تواند تا هزار نفر نیز برسد.

 800 هکتار با تمامی امکانات آماده واگذاری به واحدهای تولیدی

مهدی صفوی مدیر عامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان بوشهر هم در گفتگو با خبرگزاری فارس با اشاره به مجموعه فعالیت‌های شهرک صنعتی عنوان کرد: مجموعه همه فعالیت‌های شهرک‌های صنعتی نهایتاً به واگذاری زمین و امکانات به واحدها منجر می‌شود، کار ما این است که محدوده‌ای را شناسایی می‌کنیم که ظرفیت و پتانسیل ایجاد یک شهرک را داشته باشد و طی مطالعات ثابت می‌شود که فضا برای سرمایه گذاری وجود دارد و بعد از مطالعات شهرسازی و خیابان‌کشی و آوردن امکانات و تاسیساتی همچون برق، آب و مخابرات، تصفیه خانه‌ها و آتشنشانی و... برای واحدهای صنعتی است.

وی با بیان اینکه از شمال تا جنوب استان توانستیم نواحی و شهرک‌های صنعتی را ایجاد کنیم گفت: این آمادگی را داریم که در کمترین زمان و با کمترین تشریفات هر سرمایه گذاری که فعالیت آن با ضوابط ما همخوانی داشته باشد را پذیرش کنیم.

صفوی عنوان می‌کند: در حال حاضر مجموع مساحت زمین شهرک‌های صنعتی در استان بوشهر هزار و 200 هکتار است که تا کنون 400 هکتار آن را به شرکت‌ها و سرمایه گذاران واگذار کردیم و 800 هکتار هم با تمامی امکانات و کلیه تشریفات آماده واگذاری به متقاضیان و سرمایه گذاران است.

پایتخت انرژی کشور بدون شهرک صنعتی

مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان بوشهر در پاسخ به این سؤال که کدام شهرستان‌های استان فاقد شهرک صنعتی هستند، گفت: در شهرستان‌های عسلویه و جم شهرک صنعتی نداریم، البته در جم یک لایحه صنعتی را مطالعه کردیم و اراضی آن را به مساحت 30 هکتار به ما واگذار کرده‌اند که امسال ایجاد می‌کنیم؛ در عسلویه پیشنهادی برای ایجاد یک شهرک به مسؤولان منطقه ویژه انرژی پارس دادیم اما منطقه ویژه اعلام کرده که ضرورت ندارد و با توجه به اراضی که خود منطقه ویژه پارس دارد ضرورتی برای ایجاد شهرک صنعتی ندیدند.

وی با بیان اینکه نقش شهرک‌های صنعتی تأمین زیرساخت است افزود: حتی یک واحد هم در شهرک‌های صنعتی نداریم که به دلیل مسائل زیرساختی تعطیل شده باشد و همه واحدها چه تعطیل و چه فعال امکانات خود را دریافت کردند؛ برای ما مهم است که واحدها فعال باشند چون یک سری سیاست‌های حمایتی هم داریم و آن حمایت به تناسب جنس آن واحدها تعریف می‌شوند.

صفوی می‌گوید: هر کسب و کاری ممکن است در یک زمانی با مشکلی مواجه شود و یا اینکه صاحب آن کسب و کار انگیزه‌ای برای ادامه فعالیت نداشته باشد و یا به دلایل مالی که این معمولاً به دستگاه‌ها برمی گردد آن واحد تعطیل شود.

تعطیلی 20 درصد واحدهای تولیدی

مدیر عامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان بوشهر با بیان اینکه 80 درصد واحدهای تولیدی در شهرک‌های صنعتی استان فعال هستند، گفت: 20 درصد واحدها به دلایل مختلفی که اشاره شد تعطیل هستند؛ همچنین حدود شش هزار نفر در شهرک‌های صنعتی استان بوشهر مشغول به فعالیت هستند البته به واسطه فصلی بودن برخی از شرکت‌ها و مشاغل، این آمار به صورت شناور در طول سال کم و زیاد می‌شود.

وی با اشاره به برخی حمایت‌های شهرک‌های صنعتی از واحدها عنوان می‌کند: در بحث آموزش واحدها، به طور نامحدود برای آنها دوره‌هایی را پیش بینی می‌کنیم و نیازهای آموزش و توانمندسازی نیروها را هر اندازه که نیاز داشته باشند به آن‌ها آموزش داده می‌شود؛ مشاوره به واحدها، بازرایابی و توسعه بازار، اعزام به نمایشگاه‌ها و تجهیز غرفه و تبلیغات از جمله خدمات و کمک‌های شهرک‌های صنعتی به واحدهای تولیدی است.

مشکلات بانکی مهمترین مشکل واحدهای تولیدی

صفوی عمده مشکلات شرکت‌ها و واحدهای تولیدی در شهرک‌های صنعتی را مشکلات بانکی عنوان می‌کند و می‌گوید: سرمایه گذاران انتظار تعامل و انعطاف بیشتری از بانک دارند. بانک‌ها در سود تسهیلات هر اندازه که بتوانند نرخ‌ها را برای تولیدکننده پایین بیاورند به سود تولید است.

مدیر عامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان بوشهر مشکل دیگر واحدهای تولیدی را در تأمین وثیقه برای دریافت تسهیلات بانکی دانست و بیان داشت: بانک‌ها این زمینه انعطاف بیشتری داشته باشند چراکه یکی از مهمترین مشکلات تولیدکنندگان در گام نخست تأمین وثیقه برای اخذ تسهیلات از بانک است که این برای تولیدکنندگان به نوعی به یک چالش تبدیل شده است.

موضوع حمایت از تولید ملی عزم ملی را نیاز دارد و همه مساله متوجه به وزارت صمت نیست و باید همه دستگاه‌ها و مراکز حمایت خود را داشته باشند و انتظار داریم که همه برای حمایت از واحدهای تولید بسیج شوند تنا این واحدها بتوانند فعالیت کنند و روز به روز توسعه یابند.

وزیر صمت: هیچ‌کس حق تعطیلی واحدهای صنعتی و تولیدی را ندارد 

به گزارش فارس در سالی که به نام «رونق تولید» مزین شده در حالی شاهد تعطیلی واحدهای صنعتی و تولیدی به سبب عدم حمایت از آنها هستیم که چندی پیش رحمانی وزیر صنعت، معدن و تجارت گفته: «هیچ‌کس حق تعطیلی واحدهای صنعتی و تولیدی را ندارد، این کار خلاف فرمایش رهبر معظم انقلاب در خصوص حمایت از این واحدها است، هرکس نسبت به تعطیلی واحدهای صنعتی و تولیدی اقدام کند مقابل فرمایش رهبری ایستاده و به نوعی به کشور خیانت کرده است».

موانع تولیدکنندگان

به نظر می‌رسد مشکلات واحدهای تولیدی را نه در شهرک‌های صنعتی بلکه در بانک‌ها و تامین اجتماعی و دیگر دستگاه‌ها  باید جستجو کرد، وجود قوانین دست‌ و پا گیر همچون مالیات و بیمه، تغییر نرخ نوسانات ارز، وجود دلالان و افزایش قیمت مواد اولیه به واسطه حضور دلال، اعطای تسهیلات بانکی با سود بالا(18 درصد) از موانع تولیدکنندگان است که جا دارد دولت در جهت حمایت از صنعتگران و تولیدکنندگان تسهیلات ارزان‌ قیمت ارائه دهد؛ افزون بر ین چالش‌ها «سکوت قانون» را هم باید اضافه کرد. 

لزوم ترویج فرهنگ حمایت از تولیدکنندگان و اصلاح قانون کار

شاید بتوان گفت اولین گام در جهت حمایت از تولیدکنندگان داخلی، ترویج فرهنگ حمایت و استفاده از تولید داخل را در بطن جامعه است و در مرحله بعد اصلاح اساسی در قانون کار است.

متولیان امر و مسؤولان دولتی‌ها باید به این نکته توجه داشته باشند که کار تولیدی صنایع کوچک بسیار مهم و ارزشمند است و با این نگاه در جامعه باید جایگاه صاحبان صنایع برجسته شده و فرهنگسازی شود.

گزارش: سیدحسین موسوی